Kad je tata na čelu RS-a: Koliko zarađuju firme u vlasništvu Dodikove djece

Za samo godinu dana četiri firme u vlasništvu najuže porodice predsjednika RS Milorada Dodika zaradile su ukupno 1.992.796 KM, pokazalo je istraživanje poslovnog portala Capital.ba.

Ubjedljivo najbolje u prošloj godini poslovalo je “Agro voće” jer je predsjednikov brat Goran Dodik zaradio oko 928.000 KM. Poslovni ambijent u RS, na koji se konstantno žale drugi privrednici, njemu i te kako pogoduje jer je ostvario eksplozivan rast od čak 487 posto u odnosu na prethodnu godinu kada je prijavio profit od 157.925 KM.

I prihodi ove firme, na čijem čelu je u direktorskoj fotelji predsjednikov zet Pavle Ćorović, porasli su za 139 posto. Po posljednjem finansijskom izvještaju, koji je u posjedu Capitala, oni trenutno iznose oko 1,5 miliona KM i u odnosu na 2016. godinu porasli su za oko 893.000 KM. I rashodi su “skočili” na oko 607.000 KM, što je u odnosu na godinu ranije rast od 25 posto.

Goran Dodik dugoročne obaveze smanjio je za 74 posto pa one, sa prošlogodišnjih 32.410 KM, sada iznose tek oko 8.000 KM. Poslovanje je dodatno rasterećeno i smanjenjem kratkoročnih obaveza – sa oko 620.000 KM na oko 444.000 KM, odnosno za 28 posto.

Sposoban na strica

Po dobiti, drugo u nizu uspješnih preduzeća Dodikovih je “Fruit Eco”, u vlasništvu predsjednikovog sina Igora, koje je na kraju prošle godine zaradilo oko 626.000 KM. U odnosu na 2016. godinu, kada je inkasirao 234.400 KM, ovo je rast od 167 posto.

Prihodi “Fruit Eca” porasli su za 27 posto i iznose oko 1,9 miliona KM, dok je neznatan rast od jedan posto zabilježen kod rashoda koji sada iznose oko 1,3 miliona KM.

Predsjednikov sin dugoročne obaveze, sa 2,2 miliona KM, smanjio je na 1,9 miliona KM, dok i kratkoročna zaduženja smanjena sa 2,7 miliona na oko 2,5 miliona KM.

Igor Dodik je, inače, i generalni menadžer Košarkaškog kluba “Igokea”.

Trpeza ljubavi i para

Dodikovi su uspješni i u ugostiteljstvu pa je restoran “Agape”, koji je u vlasništvu predsjednikove kćerke Gorice i snahe Ivane, 2017. godine ostvario dobit od čak 438.500 KM. U finansijskom izvještaju prikazani su i prihodi od oko 1,6 miliona KM, ali i rashodi od oko 1,1 milion KM. Restoran na ekskluzivnoj lokaciji u robnoj kući “Boska” u centru Banjaluke, otvoren 13. decembra 2016. godine, trenutno je kratkoročno zadužen za oko 365.000 KM.

Poslovanje ovog restorana nesebično potpomaže i predsjednik RS Milorad Dodik, koji značajnije političke i poluprivatne sastanke organizuje upravo u ugodnom ambijentu “Agapea”, do kojeg je prilaz na drugi sprat znatno olakšan posebnim panoramskim liftom za čije postavljanje, tvrdilo se, nisu pribavljene sve potrebne dozvole.

Osim toga, nakon sada već tradicionalne decembarske humanitarne večeri “S ljubavlju hrabrim srcima” u organizaciji Kabineta Predsjednika RS, večera probranih visokih zvanica se, o trošku države, održava upravo u ovom lunch baru, za razliku od prethodnih godina kada su se gostili u restoranu “Integra” Slobodana Stankovića.

Nažalost, predsjednikova djeca nemaju dovoljno vremena da se posvete svim privatnim poslovima podjednako.

Zajednička Igorova i Goričina firma “Global Liberty”, prema prošlogodišnjem finansijskom izvještaju, koja se bavi trgovinom na veliko drvetom, građevinskim materijalom, sanitarnom opremom ostvarila je dobit od tek 80 KM. Preduzeće je prihodovalo tek 2.000 KM, dok prikazani rashodi iznose 1.920 KM.

Porodica Dodik ima i Radio “Agape” na čijem je čelu predsjednikova snaha Ivana Dodik pa je ona na kraju prošle godine prikazala dobit od oko 7.000 KM. Ovo je ubjedljivo najbolji finansijski rezultat radio stanice, koja je svih proteklih godina poslovala u minusu. Prihodi “Agapea” iznosili su oko 41.000 KM, dok su rashodi oko 34.000 KM. Kratkoročne obaveze radija iznose 28.600 KM.

Za Rusiju s ljubavlju

Dodikova porodica očito finansijski osjeti sve čvršće veze sa Rusijom.

Ekonomista Zoran Pavlović za Capital je rekao da je izvoz voća u Rusiju bio unosan biznis za sve koji su se prošle godine bavili ovim biznisom.

– Da nije bilo problema sa ruskim tržištem, slika bi bi bila još bolja. Situacija je takva – ako dobijete dobro zemljište i uredno ga održavate, imaćete dobre rezultate – kratko je prokomentarisao Pavlović.

Inače, baš je firma “Fruit Eco” bila jedan od šest kooperanata sporne firme “Fruct Company” zbog koje je Rusija zabranila uvoz jabuka iz BiH. Kako je dospjela na crnu listu, tako je i izbrisana iz registra kooperanata “Fruct Company” što je potvrdila i Uprava za zaštitu zdravlja bilja BiH.

U Transparency Internationalu BiH naglašavaju da nije sporno posjedovanje privatnih firmi, ali se postavlja pitanje da li vlasnici imaju povlašten položaj kod vrha vlasti u smislu uslova poslovanja.

– Ukoliko postoji takav položaj, onda to nije u redu i radi se o korištenju uticaja. Sve to zavisi od činjenice koliko se prate procedure i zakoni, da li iko obraća pažnju na to i da li to uopće smije da radi – istakla je za Capital Ivana Korajlić iz TI BiH.

Povlašteni krediti i koncesije po bratskoj liniji

“Fruit Eco” 2007. godine, uz minimalni ulog od po 1.000 KM, osnovali su predsjednikov sin Igor Dodik i Mirko Dobrić, suprug rodice Milorada Dodika. U to vrijeme “Fruit Eco” nije imao imovine, a kapital je bio jednak zbiru osnivačkih uloga.

Tri godine kasnije u finansijskom izvještaju firme navedeno je da ona posjeduje zemljište vrijedno 2,6 miliona KM, hladnjaču i druge nekretnine od 2,3 miliona KM, kao i zasade voća od 3,1 milion KM. Tada su novinari Centra za istraživačko novinarstvo otkrili da su Dodik i Dobrić imovinu stekli zahvaljujući povlaštenim kreditima koji nisu dostupni običnim pokretačima biznisa u BiH.

– Ključnu ulogu u tome imala je Balkan Investment Banka (BIB). Zahvaljujući kreditu ove banke, Dobrić je došao do poljoprivrednog posjeda koji je bio temelj za razvoj firme. Taj posjed je bio pokriće i za kasnije zaduživanje “Fruit Eco”, u čemu je ponovo važnu ulogu imao BIB – navodi se u istraživanju.

Kreditni odbor Investiciono-razvojne banka RS, kojim je kao premijer tada predsjedavao Milorad Dodik, donio je odluku 21. jula 2008. godine da se firmi “Fruit Eco” dodijeli 3.000.000 KM kredita po povoljnim uslovima, sa rokom otplate od 15 godina i grejs periodom od tri godine.

Pored sumnje u korištenje uticaja za dobijanje kredita, javnost je bila ogorčena kada je saznala da je zahtjev za dodjelu državnog kredita “Fruit Eco” uputio IRB-u u petak 18. jula, a da je kredit je odobren po hitnom postupku već u ponedeljak 21. jula 2008, ili prvi radni dan nakon upućivanja zahtjeva.

Kredit je realizovan i 3.000.000 KM je prebačeno na račun “Fruit Eco” već 28. jula 2008. godine preko Balkan-investment banke koja je po drugi put kao garanciju uzela zemljište u Donjim Podgradcima, koje je Dobrić već ranije bio založio kod iste banke za podizanje 1.500.000 KM kredita.

Druga najuspješnija firma porodice Dodik, takođe, je pokazala zavidnu sposobnost u poslovanju sa RS. Preduzeće “Agro voće” Dodikov brat je osnovao 2008. godine, samo nekoliko mjeseci nakon što mu je Vlada RS, na čijem je čelu tada bio Milorad Dodik, dodijelila koncesiju na poljoprivredno zemljište. No, Goran Dodik se ubrzo, pod nejasnim okolnostima, upisuje kao vlasnik 273 hektara tog istog državnog zemljišta, čiji je do tada bio zakupac.

Kume Gorica Dodik i Nataša Škrbić skupo naplatile apoteku

Samo nekoliko mjeseci nakon što su otvorile apoteku “Green Line”, kćerke predsjednika RS Milorada Dodika i bivšeg ministra zdravlja Ranka Škrbića, Gorica Dodik i Nina Škrbić, odlučile su da se 2016. godine povuku iz tog biznisa i skupo su ga prodale. Apoteku “Green Line” u Banjaluci, kako je CAPITAL ranije pisao, za nekoliko stotina hiljada maraka kupila je Zdravstvena ustanova “Moja apoteka”.

U apoteku, koja je otvorena početkom marta te godine, kume Gorica Dodik i Nina Škrbić su uložile po 30 KM osnivačkog kapitala. Treći suvlasnik je bila Ana Cvijan koja je postavljena za direktora apoteke. Zanimljivo da je Cvijan prije pruzimanja Dodikove i Škrbićeve apoteke bila član menadžmenta “Moje apoteke” koja se “iznenada” pojavila kao kupac. Njih tri bile su vlasnice po 33,3 odsto apoteke i u skladu sa tim udjelom predviđeno je da dijele dobit.

Nakon prodaje djelatnosti “Mojoj apoteci” kćerke Dodika i Škrbića su pokrenule likvidaciju “Green linea”. Na osnovu Rješenja Ministarstva zdravlja od 28. juna 2016. godine, kojim se ukida prethodno dobijeno odobrenje za zdravstvenu ustanovu, podnijele su 29. jula Okružnom privrednom sudu Banjaluka zahtjev za sprovođenje likvidacionog postupka.

Uz ostalu potrebnu dokumentaciju, poput potvrda o plaćenim porezima i doprinosima, osnivači su priložili i potvrdu o stanju na računu iz banke u kojoj se navodi da su u trenutku pokretanja likvidacije na računu imali 86.730 KM.

Izvor: Capital.ba